بررسی خاستگاه و سنگ‌زایی توده‌های گرانیتوییدی ‏کمپلکس سورسات (شمال‌‌باختری تکاب): ‏شواهد زمین‌شیمیایی سنگ‌کل و ایزوتوپی ‏Sr-Nd

نویسندگان

  • ثریا دادفر گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران
چکیده مقاله:

توده‏‌های نفوذی کمپلکس سورسات بخشی از توده‏‌های نفوذی پهنة سنندج- سیرجان هستند. برپایة یافته‌های صحرایی و بررسی‌های میکروسکوپی، این منطقه دربردارندة هورنبلند‏‌گابرو، کوارتز‏‌دیوریت، مونزودیوریت، گرانودیوریت، مونزوگرانیت و تونالیت‏‌ است. برپایة بررسی‌های زمین‌شیمیایی، گرانیتوییدهای ترکه‏‌دره و خانقلی از نوع I، با سرشت کالک‏‌آلکالن و متا‏‌آلومین هستند. محدوده ترکیبی آنها کمان ماگمایی (VAG) است و میزان 87Sr/86Sr اولیه و εNd آنها برابربا 70448/0 و 12/0- است. این سنگ‌ها از ماگمایی جداشده از گوشته پدید آمده‌اند که دچار فرایندهای هضم و آلایش پوسته‏‌ای شده است. برپایة نمودارهای زمین‌شیمیایی، توده‏‌های پیچاقچی، حمزه‏‌قاسم و شمال‏‌خاوری خانقلی، از نوع I، با سرشت متاآلومین تا پرآلومین و کالک‏‌آلکالن هستند و محدوده ترکیبی آنها کمان ماگمایی (VAG) است. 87Sr/86Sr اولیه و εNd آنها برابر 70529/0 و 82/2- است و همراه با انکلاو مافیک ریزدانه دیده می‌شوند. این سنگ‌ها از آمیختگی ماگمای جداشده از گوشته با مذاب پدیدآمده از ذوب پوسته پدید آمده‌اند. توده‏‌های مونزوگرانیتی قره‏‌زاغ و اوچ‏‌دره از نوع S، پرآلومین و کالک‏‌آلکالنِ پدیدآمده در محدوده برخورد قاره- قاره هستند و میزان بالای 87Sr/86Sr اولیه 94476/0 و 87927/0 و مقدارهای منفی εNd 71/6- و 61/6- دارند. این ویژگی‌ها نشان‌دهندة جدایش آنها از مذاب پوسته‏‌ای است. دستة تونالیت از نوع I با سرشت کالک‏‌آلکالن و پرآلومین هستند و مقدار نسبت‏‌های La/Yb، Sr/Y و Nb/Ta در آنها کم است. الگوهای کمتر جدایش‌یافته عنصرهای خاکی کمیاب و آنومالی منفی Eu پدیدآمده از ذوب پوسته آمفیبولیتی نشان‌دهندة ذوب پوسته مافیک ضخیم‌شده یا بازالت‏‌های زیر صفحه‏‌ای در ژرفا و فشار کم، با حضور پلاژیوکلاز در ناحیه خاستگاه پیدایش آنهاست.

Download for Free

Sign up for free to access the full text

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

خاستگاه و تحولات ماگماهای بازالتی کواترنری شمال باختری آذربایجان (بورلان تا گنبد) با استفاده از بررسی‌های ایزوتوپی Sr- Nd

در منتهی‌الیه شمال باختری ایران، در منطقه آذربایجان غربی سنگ‌های آتشفشانی بازیک در طی کواترنری گسترش وسیعی یافته‌اند. این منطقه در بخش میانی کوهزاد آلپ- هیمالیا و در فلات مرتفع ایران  -ترکیه در آناتولی خاوری واقع شده است. گدازه‌های بازیک کواترنری با طیف ترکیبی متنوعی از بازالت قلیایی، بازالت آندزیتی، تراکی بازالت آندزیتی تا تراکیت و با گستره وسیع بر روی نهشته‌های رسوبی قرار گرفته‌اند. این سنگ‌ه...

متن کامل

شیمی کانی، ژئوکرونولوژی و ژئوشیمی ایزوتوپی Rb-Sr و Sm-Nd گرانیت‌های آیراکان

گرانیت‌های آیرکان به­وسعت 12 کیلومتر مربع در شمال­خاور روستای محمدآباد کوره­گز از توابع شهرستان خور و بیابانک و در انتهایی­ترین بخش شمال­خاوری نوار دگرگونی-آذرین جندق- عروسان رخنمون دارد. بخش غالب این گرانیت‌ها، از بیوتیت­گرانیت­های­پورفیروئیدی تشکیل شده ­است. چندین دایک و آپوفیز گرانیتی آپلیتی لوکوکرات به عنوان فاز ماگمایی متأخّر، بیوتیت­گرانیت­های­ پورفیروئیدی را قطع کرده­اند. هر دو نوع سنگ دگ...

متن کامل

سنگ نگاری، ویژگی‌های ژئوشیمی و ایزوتوپی Sr-Nd توده‌های گرانیتوئیدی غرب زنجان ( شمال‌غرب ایران)

توده‌های گرانیتوئیدی غرب زنجان با سن پرکامبرین در شمال‌غربی زون ساختاری ایران مرکزی واقع شده‌اند. بر اساس مشاهدات صحرایی و مطالعات میکروسکوپی توده های مورد مطالعه از گرانودیوریت ، مونزوگرانیت و تونالیت- ترونجمیت تشکیل شده‌اند. تونالیت- ترونجمیت‌ها ،از نوع I با ماهیت کالک‌آلکالن و پرآلومین (سن 13±576 میلیون سال) هستند که بر اساس مطالعات ایزوتوپی Sr-Nd ( 87Sr/86Sr و ɛNd اولیه، به ترتیب با مقادیر0...

متن کامل

سنگ‌نگاری، ژئوشیمی و ترکیب ایزوتوپی Sr-Nd متابازیت‌های مجموعة دگرگونی بنه‌ شورو، شرق ساغند، ایران مرکزی

مجموعة دگرگونی بنه‌شورو در شرق روستای ساغند و در حوزة ایران مرکزی واقع شده‌است. این مجموعه از گنایس‏های کوارتز-فلدسپاتیک (کانی تیرة کمتر از 5 درصد)، بیوتیت -آمفیبول گنایس‌ ، واحدهای متابازیت، انواع شیست با میان ‏لایه‏هایی از مرمر و کوارتزیت و نفوذ‏ی‏های مافیک و اسیدی تشکیل شده که مجموعاً دگرگونی قهقرایی در حد رخسارة آمفیبولیت پایینی را متحمل شده‏اند. مطالعة ژئوشیمیایی متابازیت‌های این مجموعه در ...

متن کامل

ژئوشیمی ایزوتوپی Sr-Nd و سن سنجی 40Ar-39Ar و Rb-Sr گرانیت‌های نوع A2 قوشچی، شمال ارومیه، شمال باختر ایران

سنگ‌های گرانیتی مجموعه قوشچی در شمال ارومیه بیشتر شامل آلکالی­فلدسپارگرانیت‌ها، گرانیت‌ها و دایک‌های آپلیتی هستند؛ با ماهیت کالک­آلکالن پتاسیم بالا تا شوشونیتی و غنی از آهن مشخص می­شوند و به گروه گرانیت­های A تعلق دارند. این سنگ­ها دارای مقادیر K2O+Na2O، FeO/MgO، Ga/Al، Ce/Nb، Zr و Y/Nb بالا و مقادیر CaO، Ba، Sr و Eu پایین و از نوع گرانیت­های نوع A2 هستند. شواهد...

متن کامل

پتروگرافی، ژئوشیمی و خاستگاه تکتونو ماگمایی تودههای نفوذی منطقه جاسب

منطقه جاسب در حدود 100کیلومتری جنوب شهر قم واقع شده است. این منطقه بخش کوچکی از پهنه ایران مرکزی را تشکیل داده و درکمربند ماگمایی ارومیه- دختر قرار دارد. تودههای نفوذی منطقه مورد مطالعه به ائوسن- اولیگوسن و میوسن تعلق دارند. ترکیب سنگشناسیتودههای مذکور شامل گرانیت، کوارتز مونزونیت، تونالیت، گرانودیوریت، میکرودیوریت کوارتزدار و گابرودیوریت میباشد. دادههایژئوشیمیایی حاکی از سری ماگمایی عمدتاً کالک...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 4

صفحات  1- 24

تاریخ انتشار 2019-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023